Hộp Số Ly Hợp Kép Là Gì? Mua xe số sàn hay số tự động là điều khiến khách hàng băn khoăn nhiều khi lựa chọn mua ô tô. Đầu tiên, người mua cần hiểu được cấu tạo và nguyên lý hoạt động hộp số ô tô. Cùng Nghiện Car tìm hiểu thông tin về Hộp số ly hợp kép, để từ đó lựa chọn cho mình loại xe phù hợp với mình.
Hộp Số Ly Hợp Kép Là Gì?
Hộp số ly hợp kép tên Tiếng Anh được gọi là Dual-Clutch Transmission – viết tắt DCT, là hộp số tự động có 2 ly hợp ướt hoạt động độc lập với nhau.
Kỹ sư Adolphe Kegresse chính là cha đẻ của bộ hộp số ly hợp kép DCT , ông được biết đến với vai trò là người phát triển xe Half-track (loại xe có bánh lốp đằng trước và bánh xích phía sau). Năm 1939 , Kegresse đã lên ý tưởng cho hộp số được trang bị ly hợp kép nhưng không có đủ tài chính để phát triển nó xa hơn.
Porsche là hãng ô tô đầu tiên khai sinh ra hộp số ly hợp kép với tên gọi PDK( hay Porsche). Đến năm 1983 ,Porsche đã trang bị cho chiếc xe đua Porsche 956 hộp số ly hợp kép , nó cùng với chiếc Porsche 962 giành chiến thắng ở giải đua năm 1986. Hiện nay, hãng vẫn áp dụng hộp số PDK cho tất cả các mẫu xe của hãng.
Rất nhiều hãng xe đã áp dụng hộp số ly hợp kép cho các dòng xe của mình như: Audi (hộp số S-Tronic), hãng BMW (Steptronic)… và hãng Mercedes-Benz cũng sử dụng trên những dòng xe thể thao của mình với tên gọi (hộp số tự động 7G-DCT).
Ưu điểm
Chuyển số nhanh: Có 2 ly hợp. Một ly hợp để đảm nhận nhiệm vụ điều khiển các bánh răng cấp số chẵn. Ly hợp thứ 2 đảm nhận điều khiển bánh rằng cài số lẻ. Nhờ cấu tạo này mà khi xe chuyển tới một cấp số nào đó, thì bộ điều khiển đã chuẩn bị sẵn sàng để chuyển tới cáp số tiếp theo.
Việc chuyển số sẽ không gặp bất kỳ gián đoạn nào, điều này giúp việc chuyển số của hộp số DCT được rút ngắn. Qua đó xe có được khả năng phản ứng nhanh, mang tới cảm giác mạnh hơn, kích thích hơn.
Vận hành đơn giản: Cách vận hành xe hộp số DCT rất đơn giản, tương tự như xe hộp số tự động truyền thống.
Tiết kiệm nhiên liệu: Nhờ vào cấu tạo có 2 ly hợp nên xe được trang bị hộp số này có khả năng giảm thiểu tình trạng hao hụt công suất, từ đó tối ưu hóa nhiên liệu sử dụng. So với hộp số tự động truyền thống, hộp số này có khả năng tiết kiệm nhiên liệu tốt hơn.
Tối ưu hiệu suất truyền động, tiết kiệm tiêu hao nhiên liệu của ô tô
Cấu tạo đơn giản, gọn hỗ trợ trong quá trình sửa chữa
Giảm tiếng ồn cho xe
Nhược điểm
Lỗi hộp số DCT khô dễ bị quá nhiệt
Bị giới hạn khả năng làm mát nên dễ bị lỗi những lúc nhiệt độ tăng cao. Ghi nhận tại một số dòng xe được sử dụng hộp số DCT khô, điều này cho thấy khi xe chạy và dừng liên tục sẽ xuất hiện hiện tượng do nóng máy. Điều này hỗ trợ cho một số DCT bị ướt. Nhưng, chi phí sản xuất bảo cho DCT ướt hơn nên chỉ phù hợp đối với các mẫu xe hạng sang.
Sang số bị dựt
Theo các chuyên gia, đến nay hộp số ly hợp kép DCT được ứng dụng phổ biến bởi người lái có thể chủ động khắc phục hiện tượng bị quá nhiệt thường gặp ở loại DCT khô. Người lái nên áp dụng các nguyên tắc bên dưới:
– Tuyệt đối không mớm chân ga để giữ xe đứng dốc.
– Với những quãng lăn bánh ngắn dưới 1m nên hạn chế thao tác đi, dừng liên tục.
– Tuân thủ nguyên tắc “không ga thì phanh”, tuyệt đối không đạp phanh và đạp chân ga cùng một thời điểm.
– Không đạp xe lùi nhanh hay lùi xe lên dốc để ly hợp không bị ảnh hưởng bởi lực ma sát gây quá nhiệt và mài mòn các chi tiết máy.
– Khi xuất hiện cảnh báo nghỉ do lỗi quá nhiệt, người lái cần điều khiển xe vào khu vực an toàn, chuyển số về P, tiếp tục nổ máy chờ hộp số nguội tự nhiên cho đến khi xuất hiện thông báo bình thường trên màn hình đa thông tin sau vô lăng.
Chi phí cao
Chi phí sản xuất hộp số DCT khá cao, nhất là với hộp số DCT ướt. Đây chính là lý do vì sao hộp số DCT ướt thường chỉ sử dụng trên các mẫu xe hạng sang hay xe thể thao. Bên cạnh đó, chi phí bảo dưỡng, sửa chữa loại hộp số này cũng ở mức cao.
Cấu tạo và nguyên lý làm việc hộp số DCT
Cấu tạo
Cấu tạo hộp số DCT là sự kết hợp giữa hộp số sàn MT và hộp số tự động AT với các bánh răng và hai bộ phận ly hợp hoạt động độc lập.
Hộp số này không có bàn đạp ly hợp hỗ trợ lái xe chuyển số một cách cơ học. Thay vào đó, ly hợp ma sát của DCT giúp các đĩa ma sát có thể tách – nối bằng cơ cấu chấp hành: thủy lực – điện tử, mang lại khả năng sang số nhanh và mượt mà hơn.
Nguyên lý làm việc
Nguyên lý làm việc của hộp số ly hợp kép tương tự với hộp số sàn, chỉ khác là cơ cấu chuyển số sẽ diễn ra hoàn toàn tự động. Thông tin được truyền qua bộ phận cảm biến. Bộ điều khiển điện tử tiếp nhận tín hiệu và truyền tải xuống những bộ bánh răng thông qua 2 bộ ly hợp tạo ra những chuyển động độc lập.
Theo đó, một bộ ly hợp sẽ điều khiển các bánh răng cấp số lẻ (1, 3, 5 và bánh răng lùi), bộ còn lại điều khiển bánh răng gài số chẵn (2, 4 và số lùi). Chúng hoạt động đồng thời, tách biệt nhưng khá linh hoạt, tạo ra khả năng sang số một cách nhẹ nhàng nhất.
Hộp số ly hợp kép ướt và khô
Hộp số ly hợp kép được chia ra thành hai loại:
- Hộp số ly hợp kép khô ( thường viết tắt là DCT hoặc dry DCT)
- Hộp số ly hợp kép ướt (web DCT)
Hộp số ly hợp kép ướt có điểm khác là loại ướt tức hộp số nhúng dầu, có thêm bộ phận bơm để luân chuyển dầu, loại khô tức là chỉ sử dụng không khí.
Với Hộp số ly hợp kép khô có cấu trúc khá đơn giản, giúp hiệu suất truyền tốt, tiết kiệm khá nhiều nhiên liệu và giảm chi phí trong quá trình sản xuất. Nhưng hộp số ly hợp kép ướt có một bất lợi đó là khả năng làm mát chỉ sử dụng với động cơ với ngưỡng mô-men xoắn nhất định.
Còn ở hộp số ly hợp kép ướt có điểm khác biệt khi có thêm bơm dầu riêng với mục đích làm mát, hỗ trợ nhiều về khả năng tản nhiệt cao.
Cách sử dụng hộp số ly hợp kép an toàn
Sử dụng xe được trang bị hộp số ly hợp kép và hộp số tự động đều hoàn toàn như nhau. Quá trình chuyển số được diễn ra một cách tự động nên người lái không cần phải thao tác cài số hay đạp côn.
Xe ly hợp kép cũng có ký hiệu giống với xe số tự động. Các dòng xe số ly hợp kép cũng được các nhà sản xuất trang bị lẫy chuyển số hoặc chế độ chuyển số bằng tay.
Tuy nhiên, người lái cũng cần phải chú ý rằng khi sử dụng xe hộp số ly hợp kép cần hạn chế tối đa tình trạng quá nhiệt, đặc biệt là khi hộp số ly hợp kép khô.
Nguyên nhân khiến xe hộp số DCT khô bị quá nhiệt thông thường là do xe đi liêu tục trong nhiều giờ liền hay dừng liên tục, điều này dẫn đến ly hợp ma sát nhiều hơn. Do ly hợp ma sát nhiều nên nhiệt độ của hộp số từ đó cũng gia tăng khá cao. Khi hộp số bị quá nhiệt, các ly hợp dần mất đi độ bám, khiến dẫn tới một số hiện tượng như không vô số hay trượt số.
Một số điểm lưu ý người lái cần chú ý:
- Khi đứng dốc, không giữ xe bằng cách mớm chân ga
- Hạn chế đi, dừng xe liên tục với quãng đường ngắn
- Không đạp chân phanh và ga cùng lúc
- Hạn chế ép ly hợp phải ma sát nhiều như đạp ga lùi xe nhanh, đạp ga lùi xe khi lên dốc
Có nên mua xe hộp số tự động ly hợp kép không?
Hộp số ly hợp kép là một trong những cách tiết kiệm nhiên liệu cho xe nhất, đồng thời cũng mang đến khả năng vận hành xe êm hơn. Bên cạnh đó, như Nghiện car có đề cập trong vấn đề quá nhiệt của xe còn mang đến nhiều bất cập cho xe có hộp số tự động ly hợp kép. Với đặc thù địa hình đường phố và giao thông Việt Nam chật hẹp, có lẽ DCT cần phải khắc phục vấn đề này.
Nếu bạn không bận tâm về về những lỗi nhỏ của nó, bạn có thể cân nhắc mua một chiếc xe có hộp số ly hợp kép nhé.
